TAKYİDAT NEDİR?
Hayatımızın en önemli kararlarından biri de ev almaktır. Bu kararı verirken zaman zaman bazı noktaları gözden kaçırabiliyoruz. Çünkü gayrimenkul alımı detaylı bilgilere ve uzmanlığa gereksinim duyuyor. Ancak yine de ev alma sürecini kendi başına takip eden birçok insan bulunuyor. Bu süreçte sıkıntı yaşanmaması için de gayrimenkul uzmanları uyarıyor ve ev alırken dikkat edilmesi gereken noktaları sıralıyor. Özellikle de alınacak evin tapu kaydının araştırılması gerektiğinin önemine işaret ediliyor. Bu nedenle uzmanlar; mülkü almadan önce gayrimenkulün bağlı bulunduğu tapu sicil müdürlüğüne gidilerek tapunun üzerinde herhangi bir takyidat olup olmadığına bakılması gerektiğini belirtiyor. Yani araştırma yapılarak mülk üzerinde herhangi bir takyidat olup olmadığının mutlaka öğrenilmesi gerekiyor. Peki takyidat nedir, ne anlama gelir, neden bu kadar önemlidir?
Takyidat ne demektir?
Takyidat genel olarak bir mülkün üzerinde herhangi bir şerhin veya borcun olup olmadığını gösteren, mülkiyet hakkını çeşitli şekillerde sınırlayabilen ve gayrimenkul üzerinde 3. kişiler lehine kurulmuş haklar sağlayabilen; tapudan edinilebilen bilgilere deniyor. Diğer bir ifade ile takyidat; tapu sicil kütüğündе mülkiyеt hakkını kısıtlayan şеrhlеr, beyanlar vе irtifak haklarının tümünе birdеn vеrilеn isimdir.
Kelime anlamı kısıtlama, sınırlama olan takyidat;
· Gayrimenkul tapusu üzerinde herhangi bir kısıtlama bulunup bulunmadığını ifade eder.
· Genelde gayrimenkul el değiştirmeden önce alıcı tarafından talep edilir ve bunun amacı satın alınacak konutta bir başkasının hak sahibi olup olmadığını öğrenmektir.
· Taşınmaz üzerinde başkalarına ait haklar varsa bunlar da tapu siciline bakıldığında görülebilir. Malikten başkalarına ait bu haklara takyidat (kısıtlama) denir.
Neden önemli?
Takyidatlar yani sınırlamalar gayrimenkulün değerini doğrudan etkiliyor. Bu nedenle büyük önem taşıyor. Çünkü takyidatlar söz konusu gayrimenkulün kullanımına dair kuralları gösteriyor. Bir konutun tapu kayıtlarında konutu kullanmaktan, maddi risk oluşturmaya kadar gidebilen birtakım kısıtlamalar olabiliyor.
Bu nedenle gayrimenkulün kullanımına dair kuralları gösteren takyidatların önceden bilinmesi gerekiyor. Takyidatlar satışa engel olmasa dahi taşınmaz satın alındığında yeni maliki önemli ölçüde riske ve zarara sokabiliyor hatta bazen tapusu dahi iptal edilebiliyor.
Takyidatlar nasıl öğrenilir?
Bir gayrimenkulü üzerindeki takyidat yani şerh, ipotek, haciz gibi engel durumlarını öğrenmek mümkün. Bunu için de tapu dairesine gitmek gerekiyor. Söz konusu gayrimenkulün tapu kütüğüne bakılarak hangi takyidatların olduğu görülebiliyor. Böylece tapu üzerindeki bilgilere ulaşılmış oluyor.
Kısıtlayıcı takyidatlar
Tapu takyidatları, taşınmazların tapu kaydında bulunan ve malikin tasarruf hakkını kısıtlayan ya da taşınmazın teminat değerini etkileyebilecek olan kayıtlardır. Kısıtlayıcı takyidatlardan bazıları şöyle sıralanıyor:
-Vakıf şerhi
-Kira şerhi
-Aile konutu şerhi
-Konkordato şerhi
-İflas şerhi
-Ticareti terk şerhi
-Satış vaadi sözleşmesi şerhi
-İntifa hakkı
-Şufa hakkı
-Vefa hakkı
-Sükna Hakkı
-İştira hakkı
-Haciz
-Kat karşılığı inşaat şerh